Đúng 20 năm tham chiến ở Afghanistan, Mỹ đã phải trả giá những gì?
Chỉ nửa tháng sau khi Mỹ và đồng minh rút quân, Chính phủ Afghanistan đã sụp đổ sau khi Kabul, thành trì cuối cùng, lọt vào tay lực lượng Taliban. Không có giao tranh quy mô lớn được ghi nhận khi Taliban tiến vào thủ đô Afghanistan.
Người phát ngôn lực lượng Taliban, Zabihullah Mujahid, cho biết Taliban tiến vào thủ đô sau khi lực lượng an ninh của Chính phủ Afghanistan rời vị trí chiến đấu. Tổng thống Ashraf Ghani cũng đã rời đất nước trong ngày 15/8.
Taliban đã tuyên bố đảm bảo an toàn cho các nhân viên ngoại giao, phóng viên người nước ngoài cũng như người dân Afghanistan khi giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul. Tuy nhiên, báo cáo rạng sáng 16/8 cho biết sân bay Kabul, nơi nhân viên ngoại giao nhiều quốc gia, các quan chức chính phủ Afghanistan và nhiều dân thường đang chờ máy bay sơ tán, đã bị tấn công.
Đến thời điểm này, hầu hết thủ đô Kabul đã nằm dưới sự kiểm soát của Taliban. Sứ mệnh cuối cùng của các binh sĩ Mỹ là đảm bảo an toàn cho công dân của họ – một hình ảnh trái ngược hoàn toàn so với 20 năm trước.
Cùng nhìn lại những con số cho thấy sự tham gia của Mỹ trong cuộc chiến 20 năm trên đất Afghanistan.
Số lượng binh lính Mỹ từng góp mặt trong cuộc chiến
Cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan bắt đầu từ ngày 7/10/2001, nhằm trả đũa al-Qaeda sau vụ khủng bố kinh hoàng 11/9.
Những binh sĩ đầu tiên xuất hiện ở căn cứ gần Kandahar ở miền nam Afghanistan. Cuối năm 2001, số binh sĩ Mỹ ở Afghanistan là 2.300 binh sĩ.
Cho đến năm 2009, khi căng thẳng leo thang, phái bộ quân sự Mỹ tại Afghanistan có trung bình từ 15.000 đến 25.000 quân. Số lượng này đã tăng trước khi cựu Tổng thống Barack Obama yêu cầu tăng thêm 33.000 quân vào tháng 11 nhằm ngăn cản Taliban giành chiến thắng.
Lần đầu tiên, lực lượng Mỹ tăng lên 100.000 là vào tháng 8/2010 và duy trì ở con số đó vào năm sau.
Tổn thất về người và của
Theo NBC, kể từ năm 2001, tổng cộng 2.312 quân nhân Mỹ ở Afghanistan thiệt mạng. Con số này bao gồm 2.218 binh lính chết trong Chiến dịch Tự do Bền vững và 94 người chết trong Chiến dịch Canh gác Tự do vào cuối năm 2014
Với sự gia tăng quân số năm 2009, số người Mỹ thiệt mạng cũng tăng lên đáng kể với 1.534 binh sĩ thiệt mạng ở Afghanistan từ 2009 – 2012. Số binh sĩ bị thương trong các cuộc chiến từ năm 2001 là 20.066 người.
Theo nghiên cứu của Trường Kennedy thuộc Đại học Harvard và từ dự án Chi phí Chiến tranh của Đại học Brown, số dân thường thiệt mạng trong các cuộc chiến Afghanistan ước tính trong khoảng hơn 47.000 người.
Cũng theo thống kê từ nghiên cứu trên, ước tính chi phí trực tiếp cho chiến tranh Afghanistan và Iraq mà Mỹ đã vay nợ tính đến năm 2020 là 2.000 tỷ USD. Khoản thanh toán lãi suất ước tính cho 2.000 tỷ USD đó cho đến nay là 925 tỷ USD. Tính đến năm 2050, chi phí lãi suất ước tính khoảng 6.500 tỷ USD.
Số tiền khổng lồ kể trên được chi vào các chiến dịch chống khủng bố, các nhu yếu phẩm cơ bản như thực phẩm, quân trang, quân dụng, chi phí y tế, các khoản chi đặc biệt và các lợi ích khác.
Theo AP, Mỹ còn cam kết chi trả cho các chi phí chăm sóc sức khỏe, tàn tật, mai táng và các chi phí khác cho khoảng 4 triệu cựu chiến binh Afghanistan và Iraq với khoản tiền là 1,6 đến 1,8 nghìn tỷ USD.
